[IV]
|
|
|
CAPVT IIII
De numero Postquam ea quae dictioni
accidunt enumerauimus, quomodo ipsae uoces inter se diuidantur explicemus. Omnes fere
grammatici hane diuisionem per declinationes distinxere, ut partim dicerent
declinari, partim non item. Sed
declinatio posterius quid est et ex numero, casu, tempore et genere constat. Nam de
quolibet nomine prius rogamus speciem, figuram, numerum et genus quam
declinationem. Quid quod in rectis, si proprie loqui uelis, nulla est
declinatio, sed in obliquis. Adde
quod etiam aduerbia flecti seu declinari possunt, teste Varrone, ut cras, crastinus. Contra uero numerus
prior est omnibus iis, quia caeteras partes per numeros explicamus, ut prima
persona, primus casus, prima declinatio, prima coniugatio, etc. Itaque numerus
accidit tribus partibus: nomini, uerbo et participio. Numerus alius singularis,
alius pluralis, neque plures numeri fuerunt necessarii; nihil enim tertium est
inter unum et plura, quoniam unum et plura ex uno frequentato facta sunt; neque
rationi consonum est aliquos graecorum, ut Iones, recepisse numerum dualem,
quem Aeoles non receperunt, quos Latini in multis fuere imitati; et latinos qui
contendebant esse numerum dualem satis exagitat Quintilianus: Non tamen ibo
inficias duo nomina esse apud Latinos in duali numero: ambo et duo; sed a
Graecis haec acceperunt, et tamen cum uerbo plurali coniungunt, ut ambo currunt. Sed iam ad singulas
uocis partis accedamus. |
Copyright(c) de la versión electrónica 2004 Carlos Cabanillas. Proyecto GRAMMATICVS. |